جرایم رایانهای، فضای مجازی از نگاه قانون !
جرایم رایانهای، فضای مجازی از نگاه قانون ! ، واژهای است که در دهه ۱۹۸۰ وارد ادبیات علمی تخیلی شد و شاغلان در زمینه ی کامپیوتر و علاقمندان به سرعت آن را به کار می برند و در دهه ۱۹۹۰ رایج شد.
در این دوره، استفاده از اینترنت، شبکه و مخابرات دیجیتال سریعا در حال رشد بود و لفظ فضای مجازی میتوانست بسیاری از ایدهها و پدیدههای نوظهور را نمایندگی کند.
بطور معمول هنگامی که از فضای مجازی صحبت میکنیم، توجهها به سمت اینترنت و ارتباطات آنلاین بر میگردد. معمولا مردم تفاوتی بین فضای مجازی و فضای سایبری قائل نیستند. در صورتی که فضای مجازی الزاما به معنای فضای سایبری نیست و به این فضا محدود نمیشود.
فضای سایبری جزئی از فضای مجازی محسوب میشود، که مرسوم آن کامپیوتر یا رسانه هایی از این دست است.
تاریخچه جرایم رایانهای
جرایم رایانهای، فضای مجازی از نگاه قانون !، با پیدایش رایانه، جرایم رایانه ای نیر بوجود آمدند. تاریخچه جرایم رایانه ای را می توان ، به سه دوره تقسیم بندی نمود.
د.ره ا.ل تا ا.اخر ده ۱۹۸۰: شامل سرقت، کپی برداری از برنامه ها و جرایم علیه حریم خصوصی اشخاص است. مانند سرقت از آثار و تعقیبات افراد.
دوره دوم تا اواخر دهه ۱۹۹۰، تمامی جرائم علیه فناوریهای اطلاعاتی، ارتباطی، رایانهای، ماهوارهای و شبکه بین المللی تحت عنوان جرایم علیه دادهها اطلاق میشود.
دوره سوم از اواسط دهه ۱۹۹۰، جرایم رایانه ای تحت عنوان جرایم سایبری جرایم در محیط سایبر معروف گردید.
جرایم رایانهای، فضای مجازی از نگاه قانون ایران !
جرایم رایانهای، فضای مجازی از نگاه قانون !،در ایران نیز دیر هنگام از….. دیگر موضوع تلفات و جرائم کامپیوتری خود پیدا کرد و در ابتدا تخلفات و جرائم کامپیوتری نمود پیدا کرد. در ابتدا تخلفات کامپیوتری در ایران اکثرا مرتبط با اختلافات ناشی
از عدم انجام تعهد یا اجرای ناقص آنها بوده
است که مرجع رسیدگی به تخلفات بدوا شورای عالی انفور مکاتیک ایران و سپس محاکم قضایی بودند که قانون مدون مورد استناد قانون حمایت از حقوق مولفان و مصتفان و هنرمندان مصوب سال ۱۳۴۵۸ و قانون مجازات اسلامی بود.
با گذشت زمان با توجه به استفاده فراگیر از سیستم و تجهیزات رایانه ای در کشور و به تبع آن شمول جرایم و تخلفات کامپیوتری ضرورت تدوین قوانین جدید به چشم خورد.
انواع جرایم سایبری در فضای تبادل اطلاعاتی است( فضای سایبر) رسانه ای الکترونیکی مبنی بر شبکه های کامپیوتری است. داده ها، سخت افزار ها، نرم افزار ها، کانال های ارتباطی فرایندها ، قوانین و از همه مهم تر ان ها عناصر
تشکیل دهنده آن می باشد.از منظری حوزه جرایم می توان به چهار گروه اصلی تقسیم نمود.
علیه اشخاص: آزار و اذیت از طریق ایمیل، تهدید و اخاذی سایبری، تهمت و افترا،… کردن و اخاذی سایبری، کرک کردن، کلاهبرداری رایانه ای، کلاهبرداری ….
علیه اموال و مالکیت: جرایم … معنوی، جعل هویت نام، خرابکاری سایبری در هر سیستم رایانه ای، انتقال ویروس، تجاوز و نفوذ سایبری سرقت زمان و حجم اینترنت
دولت و حکومت: تروریسم سایبری، جنگ سایبری، جاسوسی سایبری
جامعه: کودکان، قاچاق سایبری، قمار بر خط، جرایم مالی، جعل اسناد
مقالات پیشنهادی عدالت نو
نحوه ضمانت بانکی | ضمانت بانکی چیست و چه کاربردی دارد؟ | انواع ضمانت نامه بانکی
قوانین انصراف از خرید اینترنتی و شرایط آن | فسخ قراردادهای الکترونیکی
اطلاعیه سازمان امور مالیاتی کشور در اجرای ماده ۲۷۲ قانون مالیاتهای مستقیم اصلاحی مصوب ۳۱/۴/۱۳۹۴
آییننامه اجرایی قانون شوراهای حل اختلاف
در ایران عناوین جرایم رایانه ای به ۳۱ قسم تقسیم شد که به مواردی در زیر می توان اشاره کرد.
جرایم رایانهای، فضای مجازی از نگاه قانون !
- دسترسی غیر مجاز به دادهها و سامانه های رایانهای
- شنود غیر مجاز
- جاسوسی رایانهای، دسترسی به داده های سری
- جاسوسی رایانهای، دسترسی به دادههای سری و قرار دادن در اختیار اشخاص فاقد صلاحیت
- جاسوسی رایانهای، دسترسی به داده های سری و افشاء آن ها برای دولت ها و عوامل بیگانه
- نقض تدابیر امنیتی به مقصود دسترسی به داده های سری
- سهل انگاری ماموران دولت منجر به جاسوسی
- جعل رایانهای و استفاده از مجعول
- تخریب و اخلال در داده ها
- از کار انداختن سامانه ها
- ممانعت از دسترسی
- تخریب و اخلال در داده ها و از کار انداختن سامانه ها و ممانعت از دسترسی علیه سامانه
- ربودن داده های دیگری با وجود عین داده …. در اختیار صاحب آن
- ربودن داده های د یگری بدون وجود عین داده … در اختیار ضاحب آن
- کلاهبرداری مرتبط با رایانه
- انتشار، توزیع، یا معامله محتویات مستهجن یا نگهداری و تولید و ذخیره به انگیزه تجارت
جرایم رایانهای | عدالت نو
جرایم رایانهای، فضای مجازی از نگاه قانون !، لازم به ذکر است که بدانیم هر اقدام غیر قانونی مرتبط با رایانه را نمی توان به عنوان جرم سایبری و یا جرم رایانه ای به شمار آورد.
به عنوان مثال جرم فردی که از رمز تلفن دزدیده شده برای مکالمه رایگان استفاده می کند، کلاهبرداری است نه یک جرذم رایانه ای، یا جرم فردی که مقداری پول از یک خود پرداز به جیب می زند، اختلاس است نه یک جرم رایانه ای، حال برای روشن شدن انواع جرائم سایبری آن را به ۲ بخش کلی دسته بندی می کنیم.
جرایمی که در آن خود رایانه مورد هدف قرار می گیرد( جرایم رایانه ای) در واقع رایانه موضوع جرم است.
جرائمی که در آن از رایانه به عنوان ابزاری برای ارتکاب یک جرمسفتی استفاده می شود. (جرم مرتبط با رایانه) در واقع رایانه واسطه جرم است.
- جرائم رایانه ای ( رایانه موضوع جرم) مصادیق می توان طبق قانون و موارد زیر دانست.
- جرائم مرتبط با رایانه
- این نوع جرائم شامل تغییر کلی یک جرم سفتی به وسیله استفاده از اینترنت و وسایل رایانه ای می باشد. برای نمونه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کلاهبرداری اینترنتی( درج آگهی جعلی، کلاهبرداری از طریق کارت های اعتباری، پولشویی)
- هرزه نگاری در رابطه با کودکان بصورت آنلاین/ اغوای کودکان( استعمار جنسی بروز اصلاحات شدید برای اغوای کودکان با هدف تجاوز به آن ها) فروش اینترنتی داروهای قابل تجویز با نسخه و مواد مخدر ( قاچاق)، شرط بندی اینترنتی( تجارت غیر قانونی از جرایم رایانهای، فضای مجازی از نگاه قانون !، طریق شرط بندی) فروشگاه اینترنتی مواد الکلی، کلاهبرداری اوراق سجادار به صورت آنلاین، دزدی ….. ، دزدی اموال فکری، جعل تجاوز به رایانامه افراد، فرستادن ایمیل برای کاربر و معرفی خود به عنوان یک کمپانی سازمان یافته و مشروع، جرم IRC (وقوع جرم در فضای چت، اینترنت) عدم ارائه خدمات ، قاچاق کلمات رمز و…