پولشویی چیست؟
پولشویی چیست؟، پولشویی در معنی عام هر نوع اقدامی که ظاهر غیر قانونی و مجرمانه هویت عواید نامشروع را تغییر داده و آن را قانونی و مشروع جلوه دهد به طوری که وانمود می شود که منبع آن عمل کاملا موجه است.
پولشویی یک فرایند گسترده است که شامل سلسله پیچیده ای از اقدامات است که در آن شكل اولیه، مبدا و مقصد، مشخصات، نوع، حتی افراد ذينفع پول های آلوده تغيير می كند بنابراین در این جرم با مجرمین باهوشی سروکار داریم که می تواند پایه های نظام اقتصادی را متزلزل نمایند.
پولشویی همان طور که از نام ان پیداست در لغت به معنای شستن پول های کثیف است.ا فراد از راه نامشروع مانند قاچاق و یا انواع جرم دیگر پولی را به دست می اورند و برای پاک نشان دادن پول خود اقدام به این جرم می کنند . پولشویی به این معناست که فرد و یا گروهی پولی را از راه نامشروع و غیر قانونی به دست می اورند و ان پول را به طرق های مختلف وارد بازار و نظام مالی می کنند. پولشویی جرم است پس شامل مجازات هایی هم طبق قوانین حاکم بر کشور می شود.
در کشورهای مختلف از این جرم به عنوان گمنام کردن منبع اصلی مالی یاد می شود این معانی در کشورهای مختلف متفاوت است و در بعضی کشورهای دیگر نیز از پولشویی به عنوان پولی یاد می شود که در یک نقطه از جهان مشروع و در نقطه ای دیگر از جهان نامشروع است.
علت پولشویی
پول شویی به دو دلیل صورت می گیرد یکی این که منبع اصلی پول ناشناس بماند و علت دوم ان نیز ممکن است برای فرار از مالیات باشد.پولشویی جز جرم های فرعی محسوب می شود زیرا هدف ان پنهان کردن جرم اصلی است .مجازات پولشویی نیز براساس مهم بودن جرم اصلی افزایش پیدا می کند.جرم اصلی ممکن است قاچاق مواد،رشوه،اختلاس و یا سایر کارهای غیر قانونی باشد که به واسطه پولشویی می تواند مبهم شود.
افرادی که از پولشویی برای مبهم کردن جرم اولیه خود استفاده می کنند معمولا خودشان به صورت مستقیم به پولشویی دست نمی زنند و در این میان از افرادی هم به عنوان واسطه استفاده می کنند که در انجام دادن جرم اصلی دخالتی ندارند .این افراد واسطه حتی ممکن است از نوع جرم اصلی خبر نداشته باشد.
مراحل پولشویی
فرایند پولشویی مراحل مختلفی دارد که میتوان به بعضی از آنها اشاره کرد:
در قدم اول پول کثیف توسط کارگزاران (یا شخصی که کاریاب نامیده میشود) به سیستمهای مالی و بانکی تزریق میشود.
در مرحلهٔ دوم برای پنهان کردن سرمنشا ذخایر مالی این پول از طریق روشهایی پیچیده و اجرای تراکنشهای مختلف به حسابهای متعدد دیگر منتقل میشود که «لایه بندی» نامیده میشود و در نهایت، این پول که با نقل و انتقالهای فراوان، عادی جلوه داده شده، مورد استفاده قرار میگیرد.
البته بسته به شرایط، ممکن است نیازی به بعضی از مراحل نباشد. برای مثال، درآمدهای غیر نقدی که قبلاً در سیستم مالی وجود داشتهاست نیاز به قرار گرفتن در این فرایند ندارد.
طبق اعلام وزارت خزانه داری آمریکا: پولشویی عبارت است از قانونی جلوه دادن درآمدهایی که از راه غیرقانونی بدست آمدهاند؛ که معمولاً شامل سه مرحله است: جایگذاری_لایه بندی و یکپارچه سازی. در مرحله اول منابع مالی نامشروع به سیستمهای مالی به صورت پنهانی، مشروع ارائه میشوند. سپس این پول توسط چک به حسابهای متعدد منتقل میشود تا سردرگمی ایجاد کند. نهایتاً با تراکنشهای اضافی این پول با سیستم مالی یکپارچه میشود تا وقتی که پولهای نامشروع پاک جلوه کنند.
روش های پولشویی
پولشویی میتواند روشهای مختلفی را به خود گیرد، اگرچه بسیاری از این روشها میتوانند به انواع مختلفی تفکیک شوند؛ که شامل روشهای بانکی، سهام بندی، مبادلات ارزی و صورتحسابهای دوگانه.
سهام بندی
یک روش تعیین سطح است که از طریق آن موجودی نقد به ذخایر مالی کوچکتری تبدیل میشود که برای از بین بردن سوء ظن بر قواعد پولشویی و همچنین برای امتناع از گزارشهای مورد نیاز عملکرد ضد پولشویی مورد استفاده قرار میگیرد. یکی از روشهای این بخش استفاده از مقادیر جزئی و کوچکتر پول برای خرید اوراق حامل مانند حواله، و نهایتاً ذخیره کردن آنها مجدداً در مقادیر کوچک: در این روش ماهیت پول تغییر کرده و پول کثیف به ذخایر مالی کوچک دیگری نظیر سهام یا طلا تغییر پیدا میکند.
قاچاق فله ایِ پول نقد:
این مقوله شامل انتقال فیزیکی پول نقدِ قاچاق به یک واحد دارای قدرتِ دیگر و واریز آن به یک مؤسسه مالی، مانند یک بانک ساحلی، با پنهانکاریهای بانکی بزرگتر یا قواعد اجراییِ ضد پولشوییِ نه چندان سخت گیرانه. در این روش پول فیزیکی (اسکناس) حاصل از درآمد اولیه که عمدتاً غیرقانونی است به موسسات مالی تزریق میشوند.
معاملات پولی متمرکز
در این روش، یک معامله گر معمولاً انتظار دارد که نسبت بزرگی از درآمدش را به صورت پول نقد دریافت کند و پولهای آلوده را به حسابهایش واریز کند. همچین کاری اغلب بیپرده انجام میشود و در انجام این کار درآمد پولیِ ناشی از کسب و کار ضمنی با پول حاصلهٔ غیرقانونی تجمیع میشود. در اینگونه موارد کسب و کار ادعا میکند که تمامی پولهای حاصله به صورت قانونی است. کسب و کارهای خدماتی مناسبترین نوع کسب و کار برای این روش هستند. همانطور که اینگونه خدمات مقدار خیلی کم یا هیچ گونه هزینههای متغیری ندارند یا نرخ بالایی بین درآمد و هزینههای متغیر دارند، تشخیص درآمد و هزینهها دشوار میشود. برای این نوع کسب و کارها میتوان پارکینگهای طبقاتی، کابارهها، کارواشها و کازینوها را مثال زد.
تجارت مبتنی بر پولشویی
این روش شامل فاکتورهایی است که ارزشهایی بیشتر یا کمتر از واقعیت دارند تا سیر تحول و تغییر پول را پنهان کنند. شرکتهای پوستهای و معتمدان: این نوع شرکتها مالک واقعی پول را پنهان میکنند. معتمدان و شرکتهای بزرگ وسایل نقلیه، بر اساس صلاحدید دادگاه نیاز ندارند که مالکان مشروع خود را فاش کنند.
بانکها چه زمانی به پولشویی مشکوک میشوند؟
عملیات و فعالیتهای پولشویی متضمن نوعی فریب دادن ماموران اجرای قانون است، به این صورت که مرتکبان جرایم مقدماتی (جرمی که موجب به دست آوردن مال نامشروع شده)، پس از کسب درآمدهای نامشروع با انجام اعمال خدعهآمیز، بهدنبال سفیدنمایی و مشروع جلوه دادن اموال هستند. این کارشناس امور بانکی با بیان اینکه معمولا این افراد جرم پولشویی را به واسطه اشخاصی انجام میدهند که در ارتکاب جرم اولیه دخالتی نداشتهاند، یادآور شد: حتی این امکان وجود دارد که این شخص از چگونگی و نوع جرم اولیه باخبر نباشد یا با انجامدهنده یا همان مباشر جرم اولیه تبانی کرده باشد.
تاریخچه پولشویی
پولشویی برای اولین بار در یونان باستان صورت گرفت .پولشویی های نخستین به این صورت بود که ماموران ایالتی ،اموال و دارایی های خود را پنهان کنند تا از این طریق مقدار مالیاتی که پرداخت کنند کم شود و یا اصلا مالیاتی را پرداخت نکنند.در موارد دیگری نیز برای جلوگیری از مصادره اموال اقدام به این جرم می کنند.۲۰۰۰ سال قبل در چین تاجر ها برای این که پادشاهان اموال ان ها را از ان ها نگیرد اموال را پنهان می کردند.علاوه بر پنهان کردن ممکن است اموال خود را به منطقه ای دوردست بفرستند و در ان جا سرمایه گذاری کنند.
در زمان قدیم پادشاهان با قوانین جدید اکثر اموال مردم را از ان ها می گرفتند و این مسلما باعث می شود تا مردم راهی را پیدا کنند که از ان طریق بتوانند اموال خود را نگه دارند در همین راه مردم پول را به خارج از کشور منتقل می کند.
در دهه ۱۹۸۰ جنگ برسر مواد مخدر صورت گرفت و برای این که از جرم های وابسته به مواد مخدر جلوگیری شود و گروه های مربوطه هم دستگیر شوند مجددا قوانینی برای جلوگیری از این جرم صورت گرفت.
لایحه های میهن دوستی و قوانین و لایحه های مشابه در امریکا به تصویب رسیدند.این لایحه ها برای مبارزه با پولشویی به وجود امدند .برای مبارزه با پولشویی در هفت کشور دنیا یک سازمان بین دولتی به وجود امد.از فواید این سازمان برای دیگر کشورها این بود که دولت ها در تمامی جهان در فشار قرار بگیرند و نظارت بیش تری را روی معاملات مالی و سایر اطلاعات ان را داشته باشند و این اطلاعات را با سایر کشورها نیز به اشتراک بگذارند.
همه کشورها در سال ۲۰۰۲ قوانین ضدپولشویی را بروز کردند .اگر سازمان دولتی و یا اشخاص قوانین پولشویی را زیر پا بگذارند مسلما جریمه هایی را متحمل خواهند شد همان طور که در طی سال های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ تعدادی از بانک ها قوانین ضدپولشویی را زیر پا می گذارند و جریمه هایی را نیز برای ان ها متحمل شده اند برای مثال در شرکت مالی و بانکداری بریتانیا در سال ۲۰۱۲،قوانین ضدپولشویی را زیر پا گذاشتند و به مبلغ ۱٫۹ میلیارد دلار جریمه شد.
برای اولین بار فردی به نام ال کاپون گروهی را به وجود اورد که این گروه از مردم اخاذی می کردند.ان ها برای این که درامدی که از راه قاچاق و یا سایر منابع غیر قانونی به دست اورند را پنهان کنند .برای این کار ان ها چندین ماشین سکه ای را در شهر نصب کردند و طوری وانمود می کردند که از این راه درانند خود را به دست می اورند .این روشی بود برای ان ها تا به وسیله ان منبع اصلی پول خود را پنهان کنند.
تاثیرات پولشویی بر اقتصاد:
پولشویی تاثیرات منفی فراوانی می تواند باشد ، مهم ترین آنها:
فرار سرمایه به خارج از کشور:
مجرمان برای پولشویی گاهی مجبور هستند پولها را به خارج از کشور مبدا برده و یا ارز مبدا را به ارز یک کشور دیگر تغییر دهند تا قابلیت رهگیری نداشته باشد. با این کار سرمایه یک کشور خارج شده و کشور دیگر از آن منتفع خواهد شد.
تامین مالی تروریسم :
با پولشویی میتوان تروریستها را از نظر مالی تغذیه کرد و این نتیجهای جز کشته شدن انسانهای بیگناه نخواهد داشت.
مقالات پیشنهادی :
اصلاح آییننامه اجرایی قانون مبارزه با پولشویی
آیین نامه جدید لایحه قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری
بهترین ویژگیهای وکیل بانکی
بهترین وکیل دعاوی بانکی در تهران
وکیل دعاوی بانکی |عدالت نو
وکیل بانک
ورشکستگی شرکتهای خصوصی:
بخش خصوصی با شفافیت میتواند به رونق برسد. در صورت گسترش پولشویی در بین کسب و کارهای خصوصی، توانایی رقابت به شدت کاهش میکند و انحصار باعث میشود تا بخش خصوصی تضعیف شود.
گسترش جرائم:
پولشویی موفق به این معنی است که فعالیتهای جنایتکارانه واقعا درآمد داشتهاند.
این موفقیت خلافکاران را تشویق میکند تا به فعالیتهای نامشروعشان ادامه بدهند، چون بدون هیچ پیامدی سود میکنند. و این یعنی کلاهبرداری بیشتر، اختلاس بیشتر (بهمعنی اینکه کارگران بیشتری کارشان را بهخاطر سقوط شرکتها از دست میدهند)، مواد مخدر بیشتری در خیابانها در دسترس جوانان قرار میگیرد، جنایتهای مربوط به مواد بیشتر میشود، مقامات قانونی باید بودجهی بیشتری صرف کنند تا با این جرائم مبارزه کنند و اخلاق عمومی هم به خطر میافتد، چون صاحبان کسبوکارهایی که میل به خلاف ندارند، متوجه میشود سودی که کسب میکنند در مقایسه با سود خلافکاران ناچیز است. این امر سایر اشخاص را نیز به انجام فعالیتهای مجرمانه تشویق میکند.
انواع جرم پولشویی در قانون ایران
جرم پولشویی به مانند برخى از جرایم، داراى انواع گوناگونى است.
در پرونده هایی که موضوع آن ها مربوط به جرم پولشویى است، وکیل جرم پولشویى بیان میدارد: که جرم پولشویی داراى انواع ذیل مى باشد.
۱- پولشویى درونى: این نوع از پولشویى ها همانطور که از اسمشان معلوم است، به پولشویى هایی إطلاق مى شود، که در داخل کشور ارتکاب میابد. در واقع عمل شستشوو به ظاهر مشروع شدن در داخل کشور رخ مى هد.
۲- پولشویى بیرونى: به پولشویى إطلاق مى شود که در خارج از کشور ارتکاب میابد. یعنى هم عمل ارتکابى و منشأ و عمل شستشو خارج از کشور باشد.( جرم پولشویی الکرونیکی)
۳- پولشویی مهار شونده:
این نوع از پولشویى به اینصورت است که ارتکاب جرم پولشویی در داخل کشور بوده و تمیز شدن آن( شسته شدن پول) در کشور دیگرى باشد.
۴- پولشویى وارد کننده: این دسته از پولشویى ها به این معنى مى باشد که پول هاى غیر مشروع و به عبارتى کثیف که در کشورهاى گوناگون بدست آمده است، یک کشور بعنوان مکان معین، تعیین شده و پول ها در آن کشور شسته (تمیز) مى شود.
اجرای کارآمد قانون مبارزه با پولشویی، پولشویی چیست؟
تصویب قوانین همان قدر ارزش دارد که اجرای آن. قوانین زیادی در طول سال تصویب می شود اما اینکه این قوانین تا چه حد کارا هستند تا میزان زیادی بستگی به ضمانت اجرای آنها دارد. به همین منظور کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که این قانون را اجرا نکنند حسب مورد به ۲ تا ۵ سال انفصال از خدمت مربوط محکوم می شوند یا مرتکبین جرم پولشویی علاوه بر استرداد درآمد و عواید حاصل از ارتکاب جرم به جزای نقدی به میزان یکچهارم عواید حاصل از جرم محکوم خواهند شد.
البته شاید در این قانون نواقص مهمی وجود داشته باشد، اما مهمتر از آن این است که این پدیده نیز در ایران جرم شناخته شده و برای آن مجازات تعیین شده است. مسلما اگر همه افراد به موارد مصرحه قانونی را عمل کنند به عنوان مثال احراز هویت ارباب رجوع یا نگهداری سوابق مربوط به شناسایی ارباب رجوع، کارایی این قانون بسیار بیشتر خواهد شد.
مجازات جرم پولشویی چیست؟
مجازات جرم پولشویی که در آن پول و اموال زیادى عاید مجرمان مى شود، قانون گذار براى جلوگیرى کردن از ارتکاب این جرم، قانونى را تحت عنوان، قانون مبارزه با پولشویى را وضع کرده و در آن مجازات مرتکبین را تعیین کرده است.
وکیل جرم پولشویى مى گوید: در پرونده هایی که موضوع ارتکابى آن، جرم پولشویى است، قانون گذار اولین مجازات مقرر شده را مصادره اموال و عواید بدست آمده توسط مجرمین، را تعیین کرده است. پس مجازات جرم پولشویى در درجه اول، مصادره اموال و عواید و هر آنچه که توسط مجرمین از جرم پولشویى بدست آمده است، مى باشد.
در درجه دوم پرداخت جزاى نقدى معادل مقدار اموال مصادره شده (اموالى که از راه غیرقانونى و غیرشرعى مانند قاچاق یا سرقت بدست آمده) مى باشد.
وکیل جرم پولشویى مى گوید: نکته مهم و لازم بذکر آن است که جزاى نقدى به حساب بانک مرکزى جمهورى اسلامى ایران واریز مى شود.
قوانین مربوط به پولشویی، مجازات پولشویی
در ماده ۱۰ قانون مبارزه باپولشویی ،خود مال و درامد حاصل از ان مصادره خواهند شد اگر هم مال وجود نداشته باشد مثل ان مال و یا هم قیمت ان باید پرداخت شود.اگر در مجموع درامدهای حاصل از پولشویی به اندازه یک میلیون تومان باشد افراد به دو تا پنج سال حبس محکوم خواهد شد.اگر درامد و اموال حاصل از پولشویی از یک میلیارد تومان بیش تر باشد به پنج تا ده سال حبس محکوم خواهندشد.البته در هردو مورد توجه داشته باشید باید به اندازه مال جزای نقدی ان را هم بپردازید.
در لایحه اصلاح مبارزه با پولشویی تبصره هایی هم وجود دارد که عبارتند از:
۱-اگر فرد اموالی را که از جرم به دست اورده است به اموال دیگر تبدیل کرده باشد باید همان اموال و یا مانند ان از اموال شخص مجرم ضبط خواهد شد.
۲-افرادی که یک جرم اصلی را مرتکب می شوند و برای مبهم کردن جرم اصلی از پولشویی استفاده می کنند هم برای جرم اصلی مجازات خواهند شد و هم برای عنوان پولشویی قوانین مربوطه برای ان ها اعمال خواهد شد.حال اگر افرادی که جرم پولشویی را انجام می دهند درجرم منشا دخالتی نداشته باشند فقط به مجازات پولشویی گرفتار خواهند شد.
۳-اگر افرادی به صورت سازمان یافته دست به انجام این عمل بزنند باعث تشدید در مجازات ان ها خواهد شد و مجازات ان ها یک درجه افزایش خواهد یافت.
۴-اگر افراد حقوقی مرتکب این جرم شوند علاوه بر مجازات های تعیین شده برای پولشویی که به ان اشاره شد به جزای نقدی معادل دو یا چهار برابر مبلغ پولشویی محکوم خواهند شد.
۵-تبصره ای هم به تازگی توسط نمایندگان مردم به قوانین مزبور اضافه شده است که طبق ان اگر اموال متعلق به شخص دیگری باشد و در دادگاه صحت ان ثابت شود که بدون اطلاع از مالک استفاده شده است باید به مالک برگردانده شود.
نحوه شکایت از جرم پولشویی
نحوه شکایت از جرم پولشویی، چنانچه به گزارش ضابطین قضایی نبوده و در صورتی که شاکی خصوصی، قصد انجام آن را داشته باشد، باید، مطابق مراحل زیر، صورت گیرد:
جمع آوری ادله اثبات، مبنی بر ارتکاب جرم پول شویی توسط فرد متهم
تنظیم شکواییه یا شکایت نامه مناسب، جهت شکایت از جرم اتفاق افتاده
داشتن مدارک هویتی
مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ثبت شکواییه پولشویی
نحوه رسیدگی به جرم پولشویی
پس از ثبت شکایت، توسط شاکی خصوصی یا گزارش ضابطین قضایی، پرونده، جهت رسیدگی مقدماتی به دادسرای ویژه جرائم پولی و بانکی ارسال می گردد.
با ارسال پرونده به دادسرا، تحقیقات مقدماتی، جهت بررسی شکایت مطرح شده، آغاز می شود.
چنانچه در مرحله تحقیقات مقدماتی، ادله ای مبنی بر وقوع جرم توسط متهم، یافت شود، قرار جلب به دادرسی صادر شده و پرونده جهت صدور کیفر خواست، نزد دادستان ارسال می شود. دادستان، سه روز فرصت دارد تا پرونده را بررسی نموده و اقدام به صدور کیفر خواست نماید. در صورت صدور کیفر خواست، پرونده جهت رسیدگی، به دادگاه کیفری، فرستاده خواهد شد.
چنانچه هیچ گونه ادله ای مبنی بر انتساب جرم، نسبت به متهم یافت نشود، قرار منع تعقیب صادر خواهد شد و پرونده، در دادسرا، مختومه و بایگانی می شود.