موسسه حقوقی عدالت نو
حمید رضا کاکاوند
حمید رضا کاکاوند

حمید رضا کاکاوند وکیل پایه یک دادگستری و مشاوره حقوقی کانون وکلای دادگستری مرکز 1)هجده سال سابقه وکالت2) ده سال انجام امور تخصصی وکالت بانک صادرات و تخصص در دعاوی مربوط به امور بانکی و موسسات مالی و اعتباری3) کارشناسی ارشد حقوق بین الملل دانشگاه شهید بهشتی4)انجام دعاوی

ادامه

دسته بندی مطالب

مشاوره حقوقی
مشاوره حقوقی

فسخ نکاح | تفاوت های موجود بین فسخ نکاح و طلاق | قواعد فسخ نکاح

فسخ نکاح
فهرست مطالب

فسخ نکاح :

به طور کلی فسخ نکاح مربوط به عیوب در مرد و یا زن می باشد که قانون گذار نسبت به ذکر آنها در قانون مدنی اقدام کرده است ابتدا عیوب مشترک ، سپس عیوب مرد و در آخر عیوب زن بررسی می شود .

الف ) عیوب مشترک :

( ماده ۱۱۲۱قانون مدنی – جنون هر يك از زوجين به شرط استقرار اعم از اين كه مستمر يا ادواري باشد براي طرف مقابل موجب حق فسخ است. )

لذا چنانچه زن یا مرد هرکدام مبتلا به جنون شوند چه همیشگی چه منقطع ( ادواری ) از موجبات حق فسخ می باشد .

ب ) عیوب اختصاصی مرد :

ماده ۱۱۲۲ قانون مدنی – عيوب ذيل در مرد موجب حق فسخ براي زن خواهد بود:

  1. خِصاء ( به معنی خایه کوبیدگی می باشد به حالت کسی اطلاق می شود که بیضه های او در اثر ضربه وارده له شده باشد )
  2. عَنَن ( به بیماری مقاربتی خاصی اطلاق می شود که همان نا توانی جنسی مرد می باشد ) به شرط اين كه ولو يك بار عمل زناشويي را انجام نداده باشد.
  3. مقطوع بودن آلت تناسلي به اندازه اي كه قادر به عمل زناشويي نباشد.

ج ) عیوب اختصاصی زن :

ماده ۱۱۲۳- عيوب ذيل در زن موجب حق فسخ براي مرد خواهد بود:

  1. قَرَن
  2. جذام
  3. برص
  4. افضاء
  5. زمين گيري
  6. نابينايي از هر دو چشم 

قَرَن ( زائده استخوانی است در عضو تناسلی زن که مانع انجام لقاح است و اگر به صورت گوشتی باشد ، عَفَل می گویند ) .

اِفضاء یکی شدن مجرای حیض و بول بر اثر مقاربت یا یکی شدن مجرای حیض و غایط را می گویند .

در خواست فسخ در دادگاه خانواده  

الف ) درخواست فسخ نکاح از طرف زوج :

اولاً طبق ماده ۱۱۲۴ قانون مدنی عیوب زن در صورتی موجب حق فسخ برای مرد است که عیوب مزبور در حال عقد وجود داشته باشد ثانیاً طبق ماده ۱۱۳۱ همان قانون فسخ فوری است و اگر طرفی که حق فسخ دارد بعد از اطلاع به علت فسخ ، نکاح را فسخ نکند خیار او ساقط می شود به شرط اینکه علم به حق فسخ و فوریت آن داشته باشد . تشخیص مدتی که برای امکان استفاده از خیار لازم بوده به نظر عرف و عادت است .

نکته مهم این است که اگر مرد مستحق اعمال فسخ باشد آیا باید مهریه بپردازد یا خیر ؟ طبق ماده ۱۱۰۱ قانون مدنی – هرگاه عقد نكاح قبل از نزديكي به جهتي فسخ شود زن حق مهر ندارد مگر در صورتي كه موجب فسخ، عَنَن باشد كه در اين صورت با وجود نكاح زن مستحق نصف مهر است.

پس اگر نزدیکی واقع نشده باشد مهریه ای تعلق نمی گیرد مگر علت فسخ در عنن باشد که نیمی از مهریه به زن تعلق خواهد گرفت حتی اگر نزدیکی هم نکرده باشد .

ب ) درخواست فسخ نکاح از طرف زوجه :

در عیوبی که برای مرد وجود دارد بیماری خصاء حتی باید قبل از عقد هم وجود داشته باشد و بعد از عقد اگر حادث شود موجب حق فسخ برای زن نیست اما دو بیماری دیگری که عنن و مقطوع بودن آلت تناسلی است حتی بعد از عقد هم که باشد موجب حق فسخ برای زن می باشد .

نکته مهم این است که اگر مرد بعد از عقد ، مبتلا به یکی از امراض مقاربتی گردد زن حق خواهد داشت که از نزدیکی با او امتناع کند و امتناع به علت مزبور ، مانع حق نفقه نخواهد بود .

درخواست فسخ نکاح به علت صفت خاص شرط شده فیمابین زوجین :

به طوری که می دانیم همیشه فسخ نکاح برای وجود عیوب زناشویی یا جسمانی بلکه در بسیاری از مواقع اتفاق می افتد که زن یا شوهر صفت خاصی را شرط می کنند که دارای آن صفات نیستند و و صفات فوق ، علت و انگیزه عقد بوده است به طوری که اگر آن صفت موجود نباشد ، رغبتی برای ازدواج موجود نیست . به عنوان مثال اگر زنی به شرط اینکه شوهر آینده اش مثلاً فلان تحصیلات یا شغل یا جایگاه و منزلت اجتماعی را که ادعا کرده داشته باشد تمایل به ازدواج دارد در غیر اینصورت ازدواج نمی کرد یا برای زوج هم همینطور . مثلاً آرایش ظاهری مصنوعی وجود داشته باشد که مانع از روئت ایرادات زوجه بوده مثل استفاده از کلاه گیس یا موی عاریه در حالی که زوجه دارای عیوب ظاهری است و عارضه کم پشتی یا بی مویی دارد . از همین قبیل صفات عبارت است از شغل ، موقعیت اجتماعی ، تحصیلات عالی ، تمکن مالی ، تجرد و امثال آن .

نکته در صورتیکه صفات خاص فوق توسط هر یک از زوجین ، قبل از ازدواج با طرف مقابل اظهار شده باشد در حالیکه آن صفات ، وجود نداشته باشد این امر ، تَدلیس در ازدواج بوده و علاه بر فسخ نکاح ، مطابق ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ جرم می باشد .

ماده ۶۴۷ قانونه مجازات اسلامی :

چنانچه هریک از زوجین قبل از عقد ازدواج طرف خود را به امور واهی از قبیل داشتن تحصیلات عالی، تمکن مالی، موقعیت اجتماعی، شغل و سمت خاص، تجرد و امثال آن فریب دهد و عقد بر مبنای هریک از آنها واقع شود مرتکب به حبس تعزیری از شش ماه تا دو سال محکوم می‌گردد.

اما گاهی اوقات نیاز به وصف آن صفات نیست و عقد ازدواج به خاطر صفتی که نیست بلکه اصل بر این است که آن صفت ، وجود داشته باشد مثل تجرد برای هر یک از زوجین یا دوشیزگی برای زوجه . در اینگونه موارد مطابق ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی ، عقد ، به آن واقع شده است .

ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی : « هر گاه در يكي از طرفين صفت خاصي شرط شده و بعد از عقد معلوم شود كه طرف مذكور فاقد وصف مقصود بوده براي طرف مقابل حق فسخ خواهد بود، خواه وصف مذكور در عقد تصريح شده يا عقد متبانيا بر آن واقع شده باشد . »

 

سایر مطالبی که پیشنهاد میکنیم :
نفقه جاریه زوجه | مسائل قانونی پیرامون نفقه زوجه | مراحل مطالبه نفقه جاریه

نویسنده : حمیدرضا کاکاوند

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

آخرین مقالات موسسه حقوقی عدالت نو

0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x