موسسه حقوقی عدالت نو
حمید رضا کاکاوند
حمید رضا کاکاوند

حمید رضا کاکاوند وکیل پایه یک دادگستری و مشاوره حقوقی کانون وکلای دادگستری مرکز 1)هجده سال سابقه وکالت2) ده سال انجام امور تخصصی وکالت بانک صادرات و تخصص در دعاوی مربوط به امور بانکی و موسسات مالی و اعتباری3) کارشناسی ارشد حقوق بین الملل دانشگاه شهید بهشتی4)انجام دعاوی

ادامه

دسته بندی مطالب

مشاوره حقوقی
مشاوره حقوقی

آدم ربایی | عناصر جرم آدم‌ ربایی | علل تشدید مجازات در جرم آدم ربایی

آدم ربایی
فهرست مطالب

آدم ربایی | عناصر جرم آدم‌ ربایی | علل تشدید مجازات در جرم آدم ربایی

 

آدم ربایی | عناصر جرم آدم‌ ربایی | علل تشدید مجازات در جرم آدم ربایی، حتما تا به حال از اخبار تلوزیونی، جراید و سایر رسانه ها شنیده اید که شخص معروفی یا  فرزند خانواده ای متمول ربوده شده و در محیط پیرامون شما آدم ربایی اتفاق افتاده است. تعریف کلی که می‌توان از آدم ربایی به صورت عرفی ارائه نمود شامل انتقال یک شخص بدون رضایت از محلی به محل دیگر می باشد. در واقع آدم‌ربایی جرمی است که تحقق آن موجب سلب آزادی بدنی و آزادی تن می گردد. اما خود آزادی تن و بدن به عنوان حقی مسلم که افراد در جامعه دارند به چه معناست؟

آزادی تن بدین معناست که یک شخص حق دارد از هر نقطه ای به نقطه دیگر برود و یا حتی از کشوری به کشور دیگر نقل مکان کند و هیچ شخصی غیر از مقامات دارای اختیار قانونی نمی توانند اختیار تردد و آزادی متصل به آن را از فردی از افراد جامعه سلب و شخصی را خلاف میل به نقطه ای منتقل یا نگهداری نمایند.

آدم ربایی، معادل واژه های (kidnapping، abduction) در زبان انگلیسی و واژه (enlevement) در زبان فرانسه و واژه (اختطاف) در زبان عربی می باشد که در برخی موارد، برای مطلق آدم ربایی و در برخی موارد، برای ربودن دختر به منظور عمل نامشروع به کار می رود و تعریفهای زیر برای این واژه ها بیان شده است:
انتقال یک یا چند شخص از مکانی به مکان دیگر برخلاف اراده آنان، که ممکن است از راه خدعه یا فریفتن یا با زور انجام گیرد.
انتقال یک شخص بدون رضایت او از محلی به محل دیگر به وسیله زور، تهدید یا فریفتن.
آدم ربایی به معنای سلب آزادی تن است؛ بنابراین ابتدا باید معنای آزادی تن را دانست. آزادی تن چنین تعریف شده است : «آزادی بدنی هر فرد بطوری که بتواند از هر نقطه کشور به نقطه دیگر آن، مسافرت نموده یا نقل مکان دهد یا از کشور خود خارج شده و به آن مراجعت نماید و از توقیف بدون جهت محفوظ و مصون باشد. نتیجه این آزادی، لغو بردگی و شبه بردگی، لغو بیگاری، منع توقیف و حبس بدون مجوز اشخاص است.» بنابراین آدم ربایی به معنای سلب آزادی تن دیگری بدون رضایت او و با قصد نامشروع، از راه جابجائی از محلی به محل دیگر می باشد.

آدم ربایی از جمله جرم های مرکب است که به ان حبس دروغین نیز گفته می شود. اغلب دم ربایی ها با زور همراه اند. این جمله بدین معناست که مجرم از اسلحه (سرد و یا گرم) برای ترساندن انسان استفاده می کند تا بدین طریق فرد را سوار ماشین کرده و بدزدد. زمانی هم ادم ربایی با فریب دادن صورت می گیرد مانند این که فرد تصور می کند خودرویی که سوار می شود تاکسی است .

وقتی سخن از ادم ربایی به میان می آید همه ما به این فکر می افتیم که مجرم در قبال ازادی فرد پولی را درخواست می کند درخواست پول عموما از طرف مجرم مطرح می شود. در جریان آدم ربایی اگر به فرد اسیبی وارد شود مجازات فرد آدم ربا افزایش خواهد یافت. برای کسب

آدم ربایی

مقالات پیشنهادی :

بهترین ویژگی‌های وکیل بانکی

بهترین وکیل دعاوی بانکی در تهران

وکیل دعاوی بانکی |عدالت نو

دعاوی بانکی

وکیل بانک

قرارداد بانکی

 

در همین رابطه جرم آدم ربایی  به عنوان یکی از جرایم علیه آزادی افراد در قانون مجازات اسلامی در ماده ۶۲۱ مورد بررسی قرار گرفته است:

ماده ۶۲۱ – ((هركس به قصد مطالبه وجه يا مال يا به قصد انتقام يا به هر منظور ديگر به عنف يا تهديد يا حيله يا به هر نحو ديگر شخصاً يا توسط ديگري شخصي را بربايد يا مخفي كند به حبس از پنج تا پانزده سال محكوم خواهد شد در صورتي كه سن مَجني عليه كمتر از پانزده سال تمام باشد يا ربودن توسط وسايل نقليه انجام پذيرد يا به مجني عليه آسيب جسمي يا حيثيتي وارد شود مرتكب به حداكثر مجازات تعيين شده محكوم خواهد شد و در صورت ارتكاب جرايم ديگر به مجازات آن جرم نيز محكوم ميگردد.))

شرایط تحقق مادی جرم آدم ربایی:

جهت تحقق جرم آدم ربایی و انطباق جرم و مجازات بر عمل واقع شده طبق ماده فوق شرایط ذیل لازم و ضروری است:

  • شخص ربوده شده آدم زنده و دارای حداقل ۱۵ سال سن باشد: در غیر اینصورت  ممكن است بسته به مورد عمل فرد مشمول آدم ربايي مشدد و يا دزديدن طفل تازه متولد شده يا مخفي كردن اموات قرار گيرد. که خود عناوین مجرمانه متفاوتی می باشند. لذا باید توجه داشت در جرم آدم ربایی ساده ربودن یک فرد زنده و دارای سن بیش از ۱۵ سال شرط است.
  • انتقال مجنی علیه به صورت غیر ارادی واقع شود. (با زور، تهدید یا حیله): بدیهی است زمانی که شخصی با اراده با دیگری همراه گردد یا مثلا سوار بر ماشین او شود، جرم آدم ربایی محقق نشده بلکه گرداندن و سلب آزادی فرد باید با حیله یا زور و بدون اراده و رضایت فرد باشد.
سایر مطالبی که پیشنهاد میکنیم :
نحوه اقدام علیه صادر کننده اسناد تجاری و ضامنین

 

 مجازات جرم آدم‌ربایی

طبق ماده ۶۲۱ کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی، مجازات جرم آدم‌ربایی ساده، حبس از ۵ تا ۱۵ سال است و در صورتی که سن مجنی‌علیه کمتر از ۱۵ سال یا ربودن با استفاده از وسیله نقلیه باشد یا به مجنی‌علیه آسیب جسمی یا حیثیتی وارد شود، مرتکب به حداکثر مجازات یعنی ۱۵ سال حبس محکوم خواهد شد و در صورت ارتکاب جرایم دیگر به مجازات آن جرم نیز محکوم می‌شود.

اثبات و تحقق جرم آدم ربایی

اثبات جرم آدم ربایی از طریق تحقق عناصر تشکیل دهنده جرم صورت می گیرد که در زیر به آن اشاره می کنیم :

عنصر قانونی

قانون‌گذار در ماده ۶۲۱ و۶۳۱ قانون مجازات اسلامی و ماده واحده قانون تشدید مجازات رانندگان متخلف مصوب ۱۳۳۵عمل آدم ربایی را جرم انگاری کرده است و ماده ۶۲۱ قانون مجازات اسلامی تاکید می‌کند هرکس به قصد مطالبه وجه یا مال یا به قصد انتقام یا به هر منظور دیگر به عنف یا تهدید یا حیله یا به هر نحو دیگر شخصا” یا توسط دیگری شخصی را برباید یا مخفی کند به حبس از پنج سال تا پانزده سال محکوم خواهد شد. همچنین ماده ۶۳۱ قانون مجازات اسلامی در مورد نوزادربایی، مخفی یا تعویض کردن اطفال اين گونهمي گويد كه هر کس طفلی را که تازه متولد شده است بربايد یا مخفی کند یا او را به جای طفل دیگری یا متعلق به زن دیگری غیر از مادر طفل قلمداد نماید به شش ماه تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.

عنصر مادی

عمل ربودن افراد به عنف یا تهدید یا حیله یا به هر نحو دیگر عنصر مادی جرم آدم ربایی محسوب می‌شود، یعنی ربودن شخص عبارت از منتقل کردن او از جایی به جای دیگر بدون رضای او است بنابراین جابه جایی و تغییر مکان مفهوم اصلی « ربودن » است . در ماده ۶۳۱ قانون مجازات اسلامی عمل ربودن و مخفی کردن طفل و تعویض کردن اطفال عنصر مادی این جرم تلقی می شود.

عنصر معنوی

جرم آدم‌ ربایی در صورتی محقق می‌شود که علاوه بر عنصر قانونی و مادی،عنصر روانی و معنوی را دارا باشد یعنی شخص باید سوء نیت و قصد مجرمانه برای ارتکاب جرم را داشته باشد و در غیر اینصورت جرم فوق محقق نخواهد شد و انگیزه مرتکب جرم در عدم مسئولیت او بی‌تاثیر خوهد بود و مرتکب با هر انگیزه‌ای اعم از مطالبه وجه یا مال یا به قصد انتقام یا به هر منظور دیگر مرتکب آدم‌ ربایی شود مجازات خواهد شد كه البته وجود انگیزه شرافتمندانه می‌تواند یکی از جهات مخففه موضوع ماده ۲۲ قانون مجازات اسلامی باشد و قاضی دادگاه میزان مجازات را تخفیف دهد.

شروع به آدم ربایی

قانونگذار شروع به آدم ربایی را جرم دانسته است و در تبصره ماده ۶۲۱ قانون مجازات اسلامی مقرر می دارد : « مجازات شروع به ربودن سه تا ۵ سال حبس است.» مهمترین مسئله در مورد شروع به جرم ( ربودن ) وجود دارد ، تشخیص عملیات شروع به جرم از عملیات مقدماتی است . بنابراین برای تشخیص لحظه شروع به جرم بین موارد مختلف ، تفاوت گذاشت . مثلا هرگاه دیگری را به زور سوار اتومبیل نماید و قصد ربودن وی را داشته باشد شروع به ربودن نموده است.

لیست بهترین وکلای بانکی تهران
لیست بهترین وکلای بانکی تهران

اما اگر کسی به عنوان مسافر سوار اتومبیل نماید و تا مدتی در مسیر مورد نظر مسافر حرکت نماید و ناگهان از مسیر مورد نظر، منحرف شود شروع به جرم از لحظه ی سوار کردن مسافر نخواهد بود، بلکه از لحظه خارج شدن از مسیر طبیعی، شروع به جرم محقق است. بدیهی است اگر مجنی علیه به طور کامل و بدون هیچ گونه مانعی تحت اراده و سلطه کامل ربا قرار گیرد، جرم آدم ربایی به نحو تام صورت گرفته است. پس اگر شخصی به صد ربودن فرد دیگر او را به عنف داخل ماشین کند و در حالی که می خواهد حرکت کند ، بر اثر داد و فریاد فرد رباینده دستگیر شود ، عمل وی شروع به آدم ربایی است.

مشارکت در جرم آدم ربایی

مشارکت در جرم طبق ماده ۱۲۵: «هر کس با شخص یا اشخاص دیگر درعملیات اجرایی جرمی مشارکت کند و جرم، مستند به رفتار همه آنها باشد خواه رفتار هر یک به تنهایی برای وقوع جرم کافی باشد خواه نباشد و خواه اثر کار آنان مساوی باشد خواه متفاوت، شریک در جرم محسوب و مجازات او مجازات فاعل مستقل آن جرم است. مجازات شریک جرم آدم ربایی، که به هر صورت از طریق تهیه شرایط و وسایل مورد نیاز به کمک مجرم آمده باشد، طبق ماده ۷۲۶ قانون مجازات اسلامی، به حداقل جزای در نظر گرفته شده برای اصل جرم، که ۵ سال برای آدم ربایی و ۶ ماه برای نوزاد ربایی است محکوم می شود.

سایر مطالبی که پیشنهاد میکنیم :
تفاوت اعسار با ورشکستگی

معاونت در جرم آدم ربایی

هرگاه کسی با علم و عمده وسایل ارتکاب جرم آدم‌ ربایی و نوزاد ربایی را تهیه کند و یا افراد را به ارتکاب جرم فوق تحریک یا ترغیب یا تهدید یا تطمیع نماید و یا به هر طریق دیگر وقوع جرم را تسهیل کند به استناد ماده ۴۳ قانون مجازات اسلامی معاون در جرم شناخته شده و مجازات معاون طبق ماده ۷۲۶ قانون مجازات اسلامی حداقل مجازات مقرر در قانون برای همان جرم می‌باشد که در مورد جرم آدم ربایی پنج سال و نوزادربایی شش ماه حبس پیش‌بینی شده است.

 

قوانین آدم ربایی

قوانین مربوط به آدم ربایی هر کسی که با حیله و فریب و یا زور فرد دیگری را برباید و یا او را پنهان کند به حبس درجه که از دو تا پنج سال است مجازات خواهد شد. این میزان می تواند کاهش پیدا کند. اگر ادم ربا  قبل از دستگیر شدن و با اختیار خود ،فرد را به همان محلی که از ان جا دزدیده و یا منزل یکی از نزدیکان برساند در این صورت حبس جرم کاهش پیدا کرده و فرد را به یک الی شش ماه حبس محکوم خواهند شد.

هر کسی که با حیله ،فریب و یا زور و یا به هر صورت دیگری دختری را برای ازدواج برباید و یا مخفی کند به حبس از یک تا سه سال محکوم خواهد شد .این مجازات نیز می تواند کاهش پیدا کند اگر شخص قبل از دستگیری و با اختیار خود (بدون این که مرتکب عمل منافی عفتی شده باشد) اورا به منزل یکی از نزدیکان برساند در این صورت جرم او کاهش پیدا کرده و فرد به یازده روز تا دوماه حبس محکوم خواهند شد.

اگر سن فردی که ربوده شده از ۱۵ سال بیش تر باشد اما هنوز به سن قانونی ۱۸ سال تمام نرسیده باشد فرد مجرم که مرتکب جرم ام ربایی شده است به سه ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد.

در گذشته این قانون برای شدت دادن به  مجازات آدم ربایی با وسیله نقلیه وجود داشت امان امروزه به ماده ۶۱ قانون انتقال یافته است و این قانون منسوخ شده است طبق قانون قبلی :هر راننده ای اعم از آنکه شغل او رانندگی باشد یا نباشد، شخصا ویا با شرکت دیگری به قصد قتل یا سرقت اموال یا هتک ناموس، مرتکب ربودن شخص یا اشخاصی که در آن وسیله نقلیه است، بشود، در صورت وقوع قتل، محکوم به اعدام است و دادرسان، حق ندارند مجازات را حتی یک درجه تخفیف دهند و در صورت وقوع سرقت و یا هتک ناموس به عنف به حبس دائم و در صورت شروع به قتل یا شروع به سرقت و یا شروع به هتک ناموس به عنف به حبس جنایی درجه یک از پنج تا پانزده سال مجازات محکوم خواهد شد.

 

اگر شخصی برای گرفتن پول ،گرفتن انتقام و یا هر انگیزه دیگری با فریب ،تهدید ،زور فردی را برباید و یا مخفی کند به دو تا ده سال حبس محکوم خواهد شد.

در ماده ۶۲۱ قانون مجازات اسلامی امده است که اگر سن فردی که دزدیده شده به سن ۱۵ سال کامل نرسیده باشد مجرم به سه تا پانزده سال حبس محکوم خواهد شد.هم چنین اگر سن فردی که دزدیده می شود از پانزده سال کم تر باشد و در جرم ادم ربایی فوت شود و یا هر اسیب جسمی و روحی را ببیند که اسیب های روحی شامل زوال عقل و اسب های جسمی شامل از دست دادن یکی از عضوهای بدن باشد مجازات مجرم مرگ خواهد بود.

اگر فردی که دزدیده می شود سن بالاتر از ۱۵ سال داشته باشد و به واسطه ادم ربایی هرگونه صدمه جسمی و یا روحی به او وارد شود مجرم به سه تا پنج سال حبس محکوم خواهد شد.

شخصی که عمل ادم ربایی را توسط شخص دیگری انجام دهد مجازات او همانند موارد قبل است.

اگر مجرم قبل از دستگیری فرد را به نزدیکان و یا پلیس تحویل دهد در واقع تسیلم شده و دادگاه در مجازات او دو درجه تخفیف قائل خواهد شد.

 

هرگاه شخصی که عمل ادم ربایی را انجام داده است دستگیر شوند و قبل از صدور حکم اصلی فرد ربوده شده را تحویل دهد و یا محل اختفای او را فاش کند دادگاه تنها خواهد توانست یک درجه در مجازات او تخفیف دهند.

سایر مطالبی که پیشنهاد میکنیم :
سند تجاری | امتیاز اسناد تجاری و تفاوت آن با اسناد عادی

از جرم های شبیه به ادم ربایی می توان به طفلی اشاره کرد که در هنگام تولد دزدیده می شود و یا مخفی شود و یا هنگام تولد با طفل دیگری جابه جا شود مجرم از شش ماه تا سه سال حبس محکوم خواهند شدو باید جزای نقدی برابر صدهزار تا پانصد هزار ریال را نیز پرداخت کند.

در ماده ۶۲۵ قانون اساسی نیز جرمی شبیه به مخفی کردن بیان شده است که بیان می دارد:هر کس بدون رعایت نظامات مربوط به دفن اموات، جنازه ای را دفن کند یا سبب دفن آن شود یا آن را مخفی نماید، به جزای نقدی از یکصد هزار تا یک میلیون ریال محکوم خواهد شد.

در ماده ۶۳۶ قانون اساسی نیز درباره مخفی کردن جسد مقتول صحبت می کند و بیان می دارد:هر کس جسد مقتولی را با علم به قتل، مخفی کند یا قبل از این که به اشخاصی که قانونا مأمور کشف و تعقیب جرایم هستند خبر دهد آن را دفن نماید، به حبس از سه ماه و یک روز تا یک سال محکوم خواهد شد.

مقالات پیشنهادی :

۱۱ نکته طلایی حقوقی قراردادهای بانکی(قسمت ۲)

شرایط تحقق معنوی و سونیت مرتبط با جرم آدم ربایی:

نکته مهم: جهتت تحقق جرم آدم ربایی صرفا یک سونیت عام مورد نیاز است و آن بدین معناست که مرتکب جرم عالم به این باشد که شخص زنده ای را می رباید؛ و سو نیت خاص یا دلیل ربایش در تحقق جرم دخالتی ندارد. مثلا: چنانچه فردی به جای کیسه برنجی فردی را که در کیسه خوابی در محلی خوابیده را درون ماشین بگذارد چون علم به وجود فرد زنده و قصد ربایش ندارد جرم محقق نشده است. لکن باید توجه داشت اگر فردی به یکباره و بدون هیچ دلیل و مقصودی دیگری را برباید (مثلا برباید تا ۲ روز بعد او را آزاد کند یا اینکه اصلا از انجام ربایش هیچ هدفی نداشته باشد)  فرای دلیل و قصد خاص جرم واقع شده است و سونیت خاص در این جرم دخیل نیست.

عوال تشديدکننده مجازات آدم ربايي:

۱- سن مجني عليه كمتر از ۱۵ سال تمام قمری

۲- ربودن با وسيله نقليه باشد: (موتوری یا  غير موتوري) چرا که باعث تسهيل در جرم و باعث وحشت می گردد و همچنین  امكان فرار مجني عليه هم كمتر مي‌شود.

۳- رساندن آسيب جسمي به مجني عليه: ظاهراً شامل آسيب‌هاي روحي و رواني هم مي‌شود.

۴- رساندن آسيب حيثيتي به مجني عليه: در صورتيكه بزه ديده مؤنث يا پسر بچه باشد اصولا مفروض گرفته مي‌شود در غير اين صورت بايد از طرف مجني عليه ثابت شود.

مختصات جرم آدم‌ ربایی

 جرم آدم‌ ربایی از جرایم آنی به شمار می‌رود. در تعریف جرم آنی باید گفت هنگامی که عنصر مادی جرم در یک لحظه واقع شود، جرم آنی به وقوع پیوسته است. مانند قتل، سرقت، ازدواج مجدد بـدون اجازه دادگاه در شرایطی که قانوناً جـرم تلقی شود (به این دلیل که در لحظه انعقاد عقد، نکاح دوم تحقق می‌یابد)، ساخت خانه بدون مجوز قانونی (که با کار گذاشتن اولین سنگ بنا واقع می‌شود) یا نصب آگهی در محل‌های ممنوع با ضمانت اجرای کیفری.

  • مقیّد به نتیجه است.
  • از جرایم غیر قابل گذشت محسوب می‌شود.
  • مجازات این جرم غیر قابل تعلیق است.

چه عواملی باعث تشدید مجازات آدم ربایان می شود؟

  1. سن فردی که دزدیده می شود کم تر از ۱۵ سال باشد.
  2. ادم ربایی با وسیله نقلیه صورت گیرد.این وسیله نقلیه شامل هرنوع وسایل نقلیه می شود حتی دوچرخه هم مشمول این قانون می شود.
  3. آسیب وارد کردن جسمی و روحی به فرد در حین ادم ربایی از مواردی است که باعث تشدید در جرم می شود.
  4. وارد کردن اسیب های حیثیتی به شخصی که ربوده شده است.

نهایتا لازم به ذکر است انطباق یا عدم انطباق تحقق جرم و دفاع در برابر اتهام آدم ربایی یا طرح دعوا پیرامون آن به واسطه غیر قابل گذشت بودن، نیازمند درک صحیح و تحقیق کامل پیرامون موضوع و بررسی علمی و حقوقی هر مورد به صورت خاص است و لازمه پیشرفت منطقی و حصول نتیجه درست در این نوع از جرائم مراجعه به وکلای مجرب و کارآزموده می باشد.

نویسنده : محمد امین نجفی

آدم ربایی | عناصر جرم آدم‌ ربایی | علل تشدید مجازات در جرم آدم ربایی | عدالت نو

 

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

آخرین مقالات موسسه حقوقی عدالت نو

0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x